Jan Sluijters

Jan Sluijters een veelzijdige schilder

Jan Sluijters is, samen met Leo Gestel en Piet Mondriaan, een van de pioniers van het Modernisme in ons land. Hij is geboren in Den Bosch, maar al op zeventienjarige leeftijd verhuist Jan Sluijters naar Amsterdam waar hij aan de Rijksacademie studeert. Hij krijgt, samen met Gestel les van onder meer August Allebé, de invloedrijke directeur van de academie. In 1904 wint Jan Sluijters de Prix de Rome, de oudste en meest prestigieuze prijs voor jonge beeldend kunstenaars. Onderdeel van de prijs is een studiereis naar Italië, om daar de klassieken – in die tijd nog het hoogste in de kunst – te besturen.

Maar Sluijters belandt in Parijs en raakt in vuur en vlam van de stad. Het vrije, experimentele karakter spreekt hem zeer aan. Jan Sluijters maakt er kennis met nieuwe stijlen en technieken. Het neo-impressionisme, het fauvisme, het luminisme en het kubisme, hij omarmt het allemaal, maar geeft er wel een eigen draai aan. Sluijters is vooral gefascineerd door het werk van de fauvisten met hun felle kleuren en kleurcontrasten. Met name het vroege werk van Paul Gauguin vindt hij interessant, al is hij ook onder de indruk van de schilderijen van Matisse. Ook Van Gogh en de in Parijs wonende Kees van Dongen zijn van grote invloed geweest voor de ontwikkeling van Jan Sluijters. Zijn ervaringen in Parijs monden uit in expressieve doeken, intens van kleur. Hij schildert graag stadsgezichten en het mondaine uitgaansleven.

De juryleden van de Prix de Rome zijn echter een stuk minder enthousiast over zijn ontwikkeling, ze noemen Sluijters’ werk ‘vulgair’ en trekken zijn reistoelage in. Nederland is duidelijk nog niet toe aan zijn kleurrijke werk vol contrasten. Teleurgesteld keert Sluijters noodgedwongen terug naar Nederland.

Jan Sluijters belangrijk pleitbezorger van de moderne kunst

Om de moderne kunst een platform te geven, richt Jan Sluijters eind 1910 samen met onder meer Jan Toorop en Conrad Kickert de Moderne Kunstkring op. De bevriende collega’s hadden daarbij de Parijse Salons als voorbeeld voor ogen. Zo heeft Sluijters niet alleen een belangrijke rol gespeeld als kunstenaar, maar ook als pleitbezorger van de moderne kunst in ons land.

Hoewel Jan Sluijters zijn hele leven kleurrijk en expressief werk blijft maken, luwt halverwege de jaren tien zijn drive om te experimenteren. In de jaren erna is hij vooral een geliefd portretschilder. Ook schildert hij talloze malen zijn eigen gezin, op warme, liefdevolle wijze.

Het werk van Jan Sluijters is goed vertegenwoordigd in de Nederlandse musea. Het Noordbrabants Museum in Den Bosch heeft een bijzonder groot aantal Sluijters, maar ook bijvoorbeeld het Rijksmuseum, Singer Laren en het Van Gogh Museum hebben werk van Sluijters in hun collectie.