Floris Arntzenius

Floris Arntzenius (1864-1925) is een van de grote meesters van het Nederlandse impressionisme en hij wordt gerekend tot de tweede generatie van de Haagse School. Arntzenius is geboren in Soerabaja (op het huidige Java, toen nog Nederlands-Indië), maar getogen in Nederland. Als Floris Arntzenius elf is, verhuist het gezin het gezin naar Amsterdam. Wanneer zijn vader overlijdt en zijn moeder heimwee heeft naar de Indische sferen, wordt Den Haag, met een grote Indische gemeenschap, zijn nieuwe woonplaats. Hier zal Arntzenius de rest van zijn leven wonen en werken. Hij is een graag geziene gast in het Haagse culturele leven.

Floris Arntzenius volgt van 1883 tot 1888 lessen aan de Rijksacademie in Amsterdam, waar op dat moment ook George Hendrik Breitner en Isaac Israels leerling zijn. Daarna volgt hij nog lessen aan de kunstacademie in Antwerpen. Net als de in Amsterdam werkende Breitner is Arntzenius gefascineerd door het steeds drukker wordende leven in de stad. Hij legt het moderne leven van die tijd vast, met een duidelijke voorliefde voor de straten van de Haagse binnenstad rond 1900: flanerende dames, winkelend publiek, karren en trams, slagers- en bakkersjongens die etenswaren bezorgen en bespannen paarden met koetsjes. Niet voor niets wordt hij ook wel ‘de meester van de Haagse straatjes’ genoemd.

Op zijn schilderijen is het vaak bewolkt en druilerig weer, vanwege het schilderachtige effect. Floris Arntzenius bekwaamt zich in de weerspiegelingen van de nat geregende straten. Met vrij grove verfstreken weet hij meesterlijk de wolken in de lucht en de vochtigheid op straat zo te treffen dat de toeschouwer in de atmosfeer van die dag wordt getrokken. Het kleurenpalet van Arntzenius is stemmig, maar ingetogen, al brengt hij wel kleuraccenten aan om de taferelen te verlevendigen.

Floris Arntzenius is ook vaak op het Scheveningse strand te vinden, waar hij vooral vrouwen en spelende kinderen schildert. In tegenstelling tot zijn oudere collega’s van de Haagse School, toont hij voor het Scheveningse vissersleven minder belangstelling, Waarschijnlijk omdat hij vond dat dit onderwerp al vaak genoeg was vastgelegd. En door de aanleg van de haven aan het begin van de twintigste eeuw was ook het vertrouwde beeld van de bomschuiten en de visverkoop op het strand verdwenen.

Hoewel het moderne stadsleven zijn voornaamste onderwerp is, heeft hij ook prachtige stillevens gemaakt – vooral van bloemen – die zich onderscheiden door hun bijzondere lichtinval.

Zijn hele leven heeft Floris Arntzenius goed verkocht en ook hij won prijzen op internationale tentoonstellingen in München, Venetië, Pittsburg en Brussel. Zijn werk is onder meer opgenomen in de collectie van het Kunstmuseum Den Haag (voorheen het Gemeentemuseum).

Contact