Dirk Filarski

Dirk Filarski bezocht het Noord-Hollandse Bergen voor het eerst 1907. Aanvankelijk schilderde Dirk Filarski voornamelijk landschappen met hooioppers, bos en duinlandschappen in een luministische stijl. Hij exposeerde zijn werk in Bergen en bij de Amsterdamse kunstenaarsvereniging Sint Lucas. In 1912 reisde Dirk Filarski met zijn schilders vriend Dirk Smorenberg naar Zwitserland. De zus van Smorenberg woonde er in de buurt van Montreux. Aanvankelijk was het werk dat Filarski in Zwitserland maakte impressionistisch van aard en vriendelijk van kleur, maar dat veranderde tijdens een langer verblijf in 1916/1917.

Dirk Filarski trok door het Zwitserse Berner Oberland en werkte wekenlang in de omgeving van Sankt Moritz. Zijn impressionistische manier van schilderen maakte plaats voor krachtige schilderstijl, met bredere banen en lijnen. Door de vereenvoudiging van de composities en de gestileerde schilderstijl kreeg werk zijn een zekere abstracte lading.

In 1917 keerde Dirk Filarski terug naar Amsterdam en verhuisde een jaar later naar Bergen. Tijdens de hoogtijdagen van de Bergense school (circa 1915-1920) schilderde Filarski met een breed palet en diepe aardse kleuren. Deze expressionistische kenmerken waren ook zichtbaar bij de andere Bergense school schilders.

Via Leo Gestel kwam Filarski in contact met de kunstverzamelaar Piet Boendermaker. Boendermaker woonde sinds 1918 in ‘huize Klomp’ in Bergen en kocht geregeld werk aan van Leo Gestel, Arnoud Colnot en de gebroeders Wiegman. Boendermaker was ook onder de indruk van het werk van Dirk Filarski. De Bergense mecenas voorzag Filarski van een maandelijkse toelage en mocht als tegenprestatie enkele werken bij hem uitzoeken. Zo had Dirk Filarski jarenlang een relatief zorgeloos bestaan en kon hij vanaf 1920 diverse reizen maken naar Zuid-Europa. Hij bezocht Duitsland, Zwitserland, Italië en Zuid-Frankrijk.

Na 1925 bracht hij het detail steeds meer terug in zijn landschappen en kreeg meer oog voor de zichtbare werkelijkheid. Dat is goed te zien in de schilderijen die hij in Marokko, Tunesië en Algerije maakte. De expressionistische wijze van schilderen zou hij definitief achter zich laten.

Werk van Dirk Filarski is onder andere te zien in het Singer museum in Laren, het museum Kranenburgh in Bergen en het Stedelijk museum Alkmaar.